Estoniyada İT təhsili

Estoniya – yaratdığı “rəqəmsal cəmiyyət” ilə məşhur, Şimali Avropada yerləşən kiçik bir dövlətdir. Ölkə eyni zamanda internetdən istifadə azadlığı ilə digərlərindən fərqlənir.

İnformasiya texnologiyaları istifadəsi ilə tanınan Estoniyada 1990-cı ildən bəri internet-banking xidmətləri istifadədədir və hazırda əməliyyatların 99,6%-i online həyata keçirilir. Online-Rezidentlik, Online-Səsvermə, rəqəmsal tibbi reseptlər, qanuni məcburi müqavilələrin qurumlara getmədən online imzalanması, hökumətin qarşılıqlı fəaliyyətlrində iştirak, e-Vergi Şurası – bütün xidmətlər İnternetdən istifadə və online strktur ilə həyata keçirilir. 2012-ci ildə Wall Street Jurnalında yazılan məqaləyə əsasən, Estoniya Avropada adambaşına ən çox startap sayı olan ölkədir və bu say hər il artmağa davam edir. Estoniya, eyni zamanda, Skype və TransferWise kimi tanınmış online platformaların vətənidir.

Niyə Estoniyada İT təhsili almalı?

Estoniyanın texnoloji məktəbləri və şirkətləri maneələri aşmaq və hər yerdən gələn tələbələr, məzunlar və gənc sahibkarlarla daha ağıllı bir dünya qurmaq üçün çox çalışırlar. Ölkədə beynəlxalq mühit yaratmaq və hər ölkədən tələbələrin burada təhsil alması üçün təhsil müəssisələri və hökümət əllərindən gələni edir, hər il tələbələrə yeni imkanlar təqdim edirlər. 70-ə yaxın ölkədən minlərlə tələbə bunu bir daha təsdiq edə bilər ki, Estoniya Avropanın ən çox beynəlxalq tələbəyə ev sahibliyi etdiyi ilk 3 ölkə sırasına rahatlıqla daxil ola bilər.

Estoniyada İT üzrə bakalavr təhsili

Estoniyada İT üzrə bakalavr təhsili 3 il davam edir. Avropa universitetləri Kompüter Elmləri, İnformasiya Sistemləri, Proqram Mühəndisliyi və s. kimi ixtisaslara malik müxtəlif İT proqramları təqdim edir. İngilis dilində bir çox proqramlar təklif olunur ki, bu da beynəlxalq tələbələrə dil maneələri olmadan dərəcələrini davam etdirməyə imkan verir.

İT bakalavr üzrə Estoniyanın ən yaxşı universitetləri

Tallinn Texnologiya Universiteti, aralarında Stanford, Berkeley, MIT və Harvard kimi 50-yə yaxın beynəlxalq universitetlə əməkdaşlıq etmiş və hazırda Silikon Vadisi və Şanxayda ofisləri olan, Estoniyanın ən tanınan universitetlərindəndir.

Tartu Universiteti, Utrecht Şəbəkəsi və Coimbra Universitetlər Qrupu kimi beynəlxalq universitetlər birliyinin üzvüdür. Melbourne Universiteti və Tsinghua Universiteti də daxil olmaqla, Asiya və Avstraliyanın ən yüksək reytinqli universitetləri ilə mübadilə proqramları aparır. Tartu Universitetindəki Kompüter Elmləri İnstitutu, Aalto Universiteti, Helsinki Universiteti və İsveçdəki KTH Kral Texnologiya İnstitutu və Skandinaviya universitetləri ilə də beynəlxalq səviyyəli səmərəli əməkdaşlıq edir.

İT ixtisası üzrə Estoniyada ən yaxşı proqramlar​

İT ixtisası üzrə keçirilən əsas dərslər

1. Introduction to Computer Science: Kompüter elminin əsas anlayışları, alqoritmlər və problemlərin həlli.
2. Programming Languages: Java, C++, Python kimi proqramlaşdırma dillərini öyrənmək və tətbiq etmək.
3. Data Structures and Algorithms: Əsas məlumat strukturlarını və alqoritmik anlayışları başa düşmək.
4. Web Development: HTML, CSS, JavaScript və veb proqramların yaradılması üçün çərçivələr.
5. Database Management Systems (DBMS): Verilənlər bazası dizaynı, SQL və verilənlər bazası sistemləri ilə işləmə anlayışları.
6. Computer Networks: Kompüter şəbəkəsi və rabitə prinsiplərini başa düşmək.
7. Operating Systems: Əməliyyat sisteminin arxitekturasının və funksionallığının əsasları.
8. Software Engineering: Proqram təminatının inkişafı prinsipləri, dizayn nümunələri və ən yaxşı təcrübələr.
9. Cybersecurity: Şifrələmə, şəbəkə təhlükəsizliyi və etik hakerlik daxil olmaqla kibertəhlükəsizliyin əsasları.
10. Artificial Intelligence (AI) and Machine Learning (ML): AI və ML konsepsiyalarına və tətbiqlərinə giriş.
11. Human-Computer Interaction (HCI): İstifadəçi dostu interfeyslər və təcrübələr yaratmaq üçün dizayn prinsipləri
12. Mobile App Development: Mobil platformalar üçün proqramların hazırlanması (iOS, Android).
13. IT Project Management
14. IT Ethics and Legal Issues
15. Cloud Computing
16. Software Testing and Quality Assurance
17. Data Analytics
18. Network Security

Estoniyada İT üzrə magistr təhsili

Estoniyada İT üzrə magistr təhsili, ölkədəki bir çox universitetlərin təklif etdiyi müxtəlif proqramlar arasında mövcuddur. Bu proqramlar geniş bir sahəyə yayılan İT sahəsini öyrətmək üçün hazırlanmışdır və təcrübəli müəllimlər tərəfindən təhlil edilmiş və müzakirə edilmiş texnologiya inkişaflarını əhatədən təqdim edir. Magistr təhsili müddəti universitet və proqramdan asılı olaraq dəyişir, ancaq əsasən 1 il və ya daha çox davam edir. Müraciət tarixləri aprel ayının sonlarına qədər davam edir.

İT magistr üzrə Estoniyada ən yaxşı universitetlər

Tallinn Texnologiya Universiteti, aralarında Stanford, Berkeley, MIT və Harvard kimi 50-yə yaxın beynəlxalq universitetlə əməkdaşlıq etmiş və hazırda Silikon Vadisi və Şanxayda ofisləri olan, Estoniyanın ən tanınan universitetlərindəndir.

Tartu Universiteti, Utrecht Şəbəkəsi və Coimbra Universitetlər Qrupu kimi beynəlxalq universitetlər birliyinin üzvüdür. Melbourne Universiteti və Tsinghua Universiteti də daxil olmaqla, Asiya və Avstraliyanın ən yüksək reytinqli universitetləri ilə mübadilə proqramları aparır. Tartu Universitetindəki Kompüter Elmləri İnstitutu, Aalto Universiteti, Helsinki Universiteti və İsveçdəki KTH Kral Texnologiya İnstitutu və Skandinaviya universitetləri ilə də beynəlxalq səviyyəli səmərəli əməkdaşlıq edir. ​

İT magistr üzrə Estoniyada ən yaxşı proqramlar

İT üzrə magistr təhsili zamanı tədris olunan fənlər

• Computer Science Fundamentals
• Programming and Software Development
• Database Management
• Networking
• Cybersecurity
• Artificial Intelligence and Machine Learning
• Human-Computer Interaction (HCI)
• Cloud Computing
• Cloud Architecture
• Research and Capstone Projects
• Research Methods in IT

Estoniyada İT təhsili almaq üçün tələblər

• Tövsiyə məktubu (recommendation letter) – iki və ya daha çox tələb olunur. Əksər üniversitetlər, əsasən iki tövsiyə məktubu tələb edir. Bunlar bitirdiyiniz (və ya təhsil aldığınız) universitetdə çalışan və sizə hər hansı dərsi tədris edən müəllimprofessordekanrektor və s. tərəfindən və ya işləyirsinizsə, işlədiyiniz müəssisənin rəhbəri tərəfindən verilə bilər.
• Diplom və ya arayış – universiteti bitirmisinizsə diplom, yox hələ təhsiliniz davam edirsə, universitetdən diplom haqqında arayış alıb notariusda təsdiq etdirməlisiniz.
• Diplom əlavəsi (transkript) – notarius tərəfindən təsdiq olunmalıdır.
• CV – Europass ilə daha rahat hazırlaya bilərsiniz. Bir çox universitetlər CV-lərə çox diqqət ayırır. CV-nizini təqdim etməyinizdən çox şey asılıdır. Rəqabətli ixtisaslarda geniş təcrübəyə malik tələbənin qəbul olma şansı daha yüksəksdir.
• Sertifikatlar – qəbul olmaq istdiyiniz universitet və ixtisasa uyğun olaraq rəsmi IELTS, TOEFL (bəzi universitetlər artıq Duolingo sertifikatını qəbul edir), GRE, GMAT, SAT ingilis dili və s.
• Digər sənədlər – pasport, sağlamlıq haqqında arayış, universitet tələblərinə uyğun sənədlər və müsahibə ola bilər.

İT ixtisasının iş perspektivləri

Estoniya son illərdə orta əmək haqqının artımı ilə fərqlənir. Yüksək ixtisaslı mütəxəsisslər orta hesabla 1500-2000 avro əmək haqqı alir. Bu aralıq iş sahələrindən asılı olaraq dəyişə bilir. Estoniyada iş imkanları isə əsasən İT sahəsi ilə bağlıdır. İT sektorunda daima işçi qüvvəsinə ehtiyac vardır.  İT mütəxəssislər ilkin  1000-1500 avro arası əgər 3 il və ya daha çox təcrübəniz varsa 2000-4000 avro arası əmək haqqı qazana bilir. Əlavə olaraq, Estoniyada mühəndis, bank və həkim kimi çalışanlara da tələbat vardır.

İT ixtisasının ortalama maaşı

Frontend proqramlaşdırma

• Junior frontend proqramçı – 600-900 manat
• Middle frontend proqramçı – 1200-2000 manat
• Senior frontend proqramçı – 2500-3500 manat

Backend proqramlaşdırma

• Junior backend proqramçı – 800-1000 manat
• Middle backend proqramçı – 1400-2500 manat
• Senior backend proqramçı – 3000-5500 manat

Mobil tətbiqlər üzrə proqramlaşdırma

• Junior mobile app. proqramçı – 800-1100 manat
• Middle mobile app. proqramçı – 1300-2400 manat
• Senior mobile app. proqramçı – 3500-6000 manat

İT ixtisası üzrə tələb olunan bacarıqlar

• Proqramlaşdırma Bacarığı: Ən əsas bacarıq olaraq, bir çox iş yerində tələb edilən proqramlaşdırma bacarığıdır. Müxtəlif proqramlaşdırma dillərində (C++, Java, Python, etc.) bacarığınız olmalıdır.
• Alqoritmlər və Data Strukturlar: Alqoritmlər və məlumat strukturları sahədə problemləri həll etmək üçün əhəmiyyətli olan keyfiyyətli proqramlar yazmaq üçün lazımlıdır.
• Sistem Administrasiyası: İştirak etdiyiniz infrastrukturun quraşdırılması, qaldırılması və idarə edilməsi bacarığı.
• İT Təhlükəsizliyi: Təhlükəsizlik prinsipləri, kriptografiya və məlumat təhlükəsizliyi sahəsində bacarıq və anlayış.
• Mobil tətbiqlər üçün bacarıq və anlayış. iOS və Android platformalarında təcrübə.
• Cloud Computing Bacarığı: Cloud platformalarında (AWS, Azure, Google Cloud) işləmək bacarığı.
• Big Data və Data Analytics: Büyük datanı işləmək və analiz etmək bacarığı.
• Agile və Scrum Metodologiyası: Agile və Scrum metodu ilə işləmək bacarığı.

İT ixtisasında uğurlu olmaq üçün nə etməli?

IT sahəsində bacarıqlarınızı inkişaf etdirmək üçün uyğun bakalavr və ya magistr ixtisası seçin.  İT sahəsi dünya üzrə ingilis dili ilə əhatə olunur. Maraqlandığınız universitetin tələblərinə əsasən ingilis dilli proqramlara müraciət edib dil bacarıqlarınızı inkişaf etdirin. İT sahəsində təcrübə qazanmağınız vacibdir. Staj və ya layihələrdə işləmək, müvafiq təcrübəni əldə etməyinizə kömək edə bilər.

İT sahəsi geniş və tətbiqi bir sahədir. Komandada işləmək və digər spesialistlərlə effektiv şəkildə kommunikasiya qura bilə bilərsiniz. İT sahəsi tez dəyişən və inkişaf edən bir sahədir. Yeniliklərə marağınızı qoruyun, yeni texnologiyalara nail ola bilmək üçün özünüzü hazırlayın. Sertifikat alaraq, sahədəki bacarıqlarınızı dokumentləşdirin. Bu, potensial işverənlər üçün əlavə qiymət kimi təsir edə bilər.

Estoniyada İT ixtisası oxumuş tələbələrin təcrübələri

Estoniyada Təhsillə Əlaqəli Xəbərlər