Xaricdə qiyabi təhsil almaq tələbələrin onlayn, evdə və ya istənilən yerdə dərslərdə iştirak edə biləcəyi bir təhsil növüdür. Bu təhsil növü bir çox tələbələr üçün cəlbedici seçim ola bilər, çünki o, çevik öyrənmə planı təklif edir və dünyanın bir çox universitetlərində mövcuddur.
Qiyabi təhsil almaq tələbələrə bir çox üstünlüklər verə bilər. Birincisi, tələbələr özlərinə ən uyğun universiteti və proqramı seçə bilərlər. Bu o deməkdir ki, tələbələr öz təhsil sahəsində ən yaxşısını təklif edən universitetə müraciət edə bilərlər. İkincisi, distant təhsil tələbələrə öz peşələrində baş verən dəyişikliklərlə ayaqlaşmaq üçün zəruri olan ən müasir məlumatları əldə etmək imkanı verir. Nəhayət, distant təhsil almaq tələbələrə bütün dünyada tələbələrlə ünsiyyət qurmaq imkanı verir. Bu, tələbələrə dünya səviyyəli həmkarlar qazanmağa və müxtəlif mədəniyyətlər haqqında məlumat əldə etməyə kömək edə bilər.
Açıq təhsilin bir çox üstünlükləri var. Onlardan bəziləri bunlardır:
Avropada qiyabi təhsil üçün ən çox üstünlük verilən ölkələr, əcnəbi tələbələrin sayı və orta təhsil haqları aşağıdakı kimidir:
Türkiyədə qiyabi təhsil üçün ən çox seçilən universitetlər arasında:
Türkiyədə qiyabi təhsil universitetlərində illik təhsil haqqı 1000-3000 TL arasındadır.
Universitet | QS Ranking | Ortalama təhsil haqqı |
Oxford Universiteti | 1 | 9,000-20,000 GBP/il |
Cambridge Universiteti | 2 | 9,000-20,000 GBP/il |
ETH Zürih | 6 | 1,200-1,700 CHF/il |
École Polytechnique | 48 | 610 EUR/il |
Sorbonne Universiteti | 69 | 261 EUR/il |
Humboldt Universiteti | 117 | Təhsil haqqı yoxdur |
Anadolu Universiteti | – | 1,600 TL/il |
İstanbul Universiteti | – | 1,800 TL/il |
Hacettepe Universiteti | – | 1,200 TL/il |
Atatürk Universiteti | – | 1,800 TL/il |
Ankara Universiteti | – | 1,800 TL/il |
İxtisas | Müddət | Ortalama təhsil haqqı |
Biznes | 4 il | 2,000-7,000 EUR/il |
Kompüter elmləri | 3-4 il | 1,500-6,000 EUR/il |
Maliyyə | 4 il | 1,500-5,000 EUR/il |
Psixologiya | 4 il | 2,000-6,000 EUR/il |
İngilis dili və ədəbiyyatı | 4 il | 2,500-8,000 EUR/il |
Elektrik Mühəndisliyi | 4-5 il | 1,500-6,000 EUR/il |
Mexanika Mühəndisliyi | 4-5 il | 1,500-6,000 EUR/il |
Hüquq | 4 il | 1,500-7,000 EUR/il |
Tarix | 4 il | 2,500-8,000 EUR/il |
Kommunikasiya və Media | 3-4 il | 2,000-6,000 EUR/il |
Səhiyyə elmləri | 3-4 il | 2,000-7,000 EUR/il |
Memarlıq və İnteryer Dizayn | 4-5 il | 1,500-8,000 EUR/il |
Turizm və Otelçilik | 3-4 il | 1,500-7,000 EUR/il |
Ölkə | Universitet | Proqram | Təhsil haqqı | Müddət |
Türkiyə | Anadolu Universiteti | Biznes | 1.000-1.500 TL/il | 4 il |
Türkiyə | İstanbul Universiteti | Ədəbiyyat | 1.000-1.500 TL/il | 4 il |
Türkiyə | Hacettepe Universiteti | Tibb bacısı | 1.000-1.500 TL/il | 4 il |
Türkiyə | Ankara Universiteti | Kompüter elmləri | 1.000-1.500 TL/il | 4 il |
Polşa | University of Warsaw | Psixologiya | 3,000-6,000 EUR/il | 3 il |
Polşa | Jagiellonian University | Tarix | 3,000-6,000 EUR/il | 3 il |
Polşa | Warsaw University of Tech. | Elektrik Mühəndisliyi | 2,500-4,500 EUR/il | 3-4 il |
Polşa | Wroclaw University | Hüquq | 2,500-4,500 EUR/il | 3-4 il |
Litva | Vilnius University | Kompüter Elmləri | 1,500-3,500 EUR/il | 3-4 il |
Litva | Kaunas University of Tech. | Mexanika Mühəndisliyi | 1,500-3,500 EUR/il | 3-4 il |
Litvanya | Lithuanian University of… | Tibb | 3,000-5,000 EUR/il | 6 il |
Hər bir universitetin qiyabi təhsil proqramlarına müraciət etmək üçün öz müraciət şərtləri ola bilər. Bununla belə, adətən aşağıdakı şərtlər tələb olunur:
Bakalavr proqramlarına müraciət edəcək tələbələrin orta məktəb diplomu olmalıdır. Onlardan bəzi universitetlər tərəfindən müəyyən edilmiş minimum GPA-ya cavab vermələri də tələb oluna bilər.
Magistratura proqramlarına müraciət edəcək tələbələrin bakalavr dərəcəsi olmalıdır. Bundan əlavə, onlardan bəzi universitetlər tərəfindən müəyyən edilmiş minimum GPA-ya cavab vermələri və bəzi proqramlarda və ya müəyyən imtahan nəticələrində təcrübəyə malik olmaları tələb oluna bilər.
Bəzi universitetlər əcnəbi tələbələrin ingilis və ya digər dillərdə adekvat ünsiyyət qura bildiyini göstərən sənədlər (TOEFL, IELTS kimi) tələb edə bilər.
Bundan əlavə, ərizə forması, tərcümeyi-halı, arayış məktubları, niyyət məktubu və bəzi proqramlarda imtahan nəticələri və ya portfolio da tələb oluna bilər.
Universitet | Ölkə | Proqram | Ortalama təhsil haqları (USD) |
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi | Türkiyə | Bakalavr | 100-300 |
Gazi Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi | Türkiyə | Bakalavr | 100-300 |
Jagiellonian Universiteti | Polşa | Bakalavr | 1,000-3,000 |
Varşava Universiteti | Polşa | Bakalavr | 1,000-3,000 |
Vilnius Universiteti | Litva | Bakalavr | 1,000-2,500 |
Kaunas Texnologiya Universiteti | Litva | Bakalavr | 1,000-2,500 |
Türkiyədəki universitetlərin açıq təhsil proqramlarına müraciət etmək üçün ümumiyyətlə universitetə qəbul imtahanı olan YKS (Ali Öğretim Qurumları Sınavı) və ya LYS (Bakalavr Yerləşdirmə Sınavı) nəticələri tələb olunur.
YKS Türkiyədəki universitetlərin bakalavr proqramlarına qəbul imtahanıdır və iki mərhələdən ibarətdir: Basic Proficiency Test (TYT) və Field Proficiency Tests (AYT). Açıq təhsil proqramlarına müraciət etmək istəyən tələbələr TYT imtahanında iştirak etməlidirlər.
Bundan əlavə, bəzi universitetlər tələbələrin digər imtahanlardan topladıqları balları qəbul edə bilər. Məsələn, bəzi proqramlar üçün Xarici Dil İmtahanı (YDS) və ya ekvivalent imtahanlar tələb olunur. Bununla belə, hər bir universitetin öz qəbul tələbləri var, ona görə də hansı imtahanların tələb olunduğunu öyrənmək üçün üstünlük verilən universitetin veb-saytını yoxlamaq vacibdir.
Açıq təhsil proqramlarını tamamlayan tələbələr məzun olduqdan sonra müxtəlif iş imkanlarına malik ola bilərlər. Açıq təhsil proqramları ümumiyyətlə şöbələrə görə fərqlənir və məzunların əlaqədar ixtisaslarda iş imkanları ola bilər.
Məsələn, biznes, mühasibatlıq, hüquq, səhiyyə, təhsil, kompüter və mühəndislik kimi sahələrdə açıq təhsil proqramları var. Bu proqramları tamamlayan tələbələr əlaqəli sənayelərdə iş tapa bilərlər.
Bundan əlavə, açıq təhsil proqramları tələbələrə cari işlərində irəliləməyə və ya yeni karyera imkanlarına keçidə kömək edə bilər. Məsələn, tələbə hazırkı işində daha yüksək vəzifəyə yüksəlmək istəyirsə, açıq təhsil proqramlarından aldığı təhsil və diplom ona üstünlük verə bilər.
Bununla belə, açıq təhsil proqramlarına qəbul olmaq və onları tamamlamaq çətin proses ola bilər. Buna görə də tələbələrin proqramlarını bitirdikdən sonra iş imkanlarına sahib olması üçün tələbələrin yaxşı təhsil almaları və məzun olduqdan sonra iş axtarışı prosesinə hazır olmaları vacibdir.
Ölkə | Universitet | Müraciət tarixləri |
Türkiyə | Anadolu Universiteti | Mart-Aprel ayları |
Türkiyə | İstanbul Universiteti | Avqust-sentyabr ayları |
Türkiyə | Hacettepe Universiteti | İyul-avqust ayları |
Polşa | Warsaw University | İyun-iyul ayları |
Polşa | Jagiellonian University | Mart-Aprel ayları |
Polşa | University of Wrocław | Aprel-may ayları |
Litva | Vilnius University | Fevral-mart ayları |
Litva | Kaunas University of Technology | Fevral-mart ayları |
Litva | Vytautas Magnus University | Fevral-mart ayları |
Aşağıdakı universitetlər Türkiyə və Avropada aşağı büdcə ilə keyfiyyətli təhsil almaq imkanı təklif edən bəzi universitetlərdir:
Qiyabi təhsil fiziki məhdudiyyətli şəxslər üçün ideal təhsil növüdür. Bunun üçün universitetə getməyə ehtiyac yoxdur. Universitetə getmədən qiyabi şəkildə rahatlıqla imtahanlara hazırlaşa bilərsiniz. İmtahanlar 2 dəfə Türkiyədə və 2 dəfə Azərbaycanda ( Bakı ) keçirilir. Türkiyədəki imtahandan yetərli bal yığa bilmədiyiniz təqdirdə Bakıdakı imtahana qatıla bilərsiniz
Xaricdə qiyabi təhsil almaq arzunuzu reallaşdırmaq üçün “Marmara Group” şirkətinin peşəkar xaricdə təhsil komandasına güvənə bilərsiniz. Marmara Group hər il yüzlərlə abituriyent və tələbələrin Türkiyə, Rusya, Ukrayna və Avropanın aparıcı ölkələrində etibarlı qəbul təminatı verməkdədir. “Marmara Group” xaricdə təhsil şirkətinin qazandığı uğurlar da məhz bu peşəkarlığın göstəricisidir. “Marmara Group” xaricdə təhsil şirkəti 2018- ci ildən təhsil sektorunda keyfiyyət və etibarlılığın davamlılığını təmin etmək məqsədi daşıyan UED (Beynəlxalq Təhsil Məsləhətçiləri Birliyi) üzvü olması, 2019-cu ildə “Türkiye ödülleri 2019” Azərbaycan layihəsində “İlin peşəkar xaricdə təhsil mərkəzi”mükafatına layiq görülməsi də məhz həmin uğurları özündə əks etdirir. Həmçinin, 2021-ci ilin mayında baş tutan “Caspian Awards 2021” mükafatlandırma mərasimində “İlin Peşəkar Xaricdə Təhsil Şirkəti” mükafatı ilə təltif edilmiş “Marmara Group”xaricdə təhsil mərkəzi daim öz təhsil xidmətlərini inkişaf etdirərək peşəkarlığını qorumağa davam edir.
Qiyabi təhsil ən rahat təhsil formalarından biri olduğu üçün azərbaycanlı tələbələr sadəcə olaraq ildə 2 dəfə Türkiyəyə getmələri tələb olunur. Qiyabi oxuduğunuz zaman dərslərə canlı deyil, portalda olan materialları oxumaqla qoşulursunuz. Bu zaman yerindəcə sual yarandığı zaman problemlə üzləşə bilərsiniz. Əyani təhsilin üstünlüyü odur ki, dərslərlə bağlı hər hansı sualınız yaranarsa, həmin dəqiqə müəllimə müraciət edə bilərsiniz. Qiyabi təhsildə isə bu mümkün deyil.
Xarici universitetlərə qiyabi qəbul şansınızı artırmaq üçün qiymətləriniz yaxşı olmalıdır. Təhsil dili üçün tələbənin bacarığını göstərmək əhəmiyyətlidir. TOEFL, IELTS, ya da digər dil sertifikatlarını əldə etməyiniz tövsiyə olunur.
Motivasiya məktubu və CV tələbənin universitetə necə faydalı ola biləcəyini və universitetin məqsədləri ilə uyğun olduğunu göstərmək üçün yaxşı bir şansdır. Əlavə olaraq, universitetlər onlayn müsahibə tələb edə bilərlər. Bunun üçün internetdən müraciət edəcəyiniz ixtisas üzrə araşdırma apara bilərsiniz.
Xaricdə qiyabi təhsil sahələri elə də geniş deyil. Ən çox qiyabi təhsil proqramları Türkiyə universitetlərində mövcuddur. Bunlara biznes, menecment kimi sahələr daxildir. Ümumilikdə 3 universitetdə qiyabi təhsil var: Eskişehir Anadolu Universiteti, Ərzurum Atatürk Universiteti və İstanbul Universiteti.
Bu proqramın tədris mövzuları və məzmunu nəzərə alınaraq, onun da kompüterləşdirilmiş distant təhsil texnologiyalarına əsaslanan qiyabi təhsil çərçivəsində təklif edilməsinin təcrübə baxımından da üstünlük təmin edəcəyi düşünülür. Xüsusilə sosial izolyasiyanın məcburi olduğu dövrlərdə distant təhsil vasitəsilə ali təhsilə daxil olmaq imkanı olan imkansız şəxslər bu proqramdan faydalana biləcəklər.
“Biznesin İdarə Edilməsi Proqramı” bir tərəfdən yeni bir işin (sahibkarlığın) yeni yaranma proseslərini əhatə etmək, digər tərəfdən isə hələ də bazarda fəaliyyət göstərən müəssisələrdə çalışan işçilərin işini davam etdirmək üçün nəzərdə tutulmuş proqramdır.). Proqramın məzmununun yaradılmasında həm yeni biznesin qurulmasında, həm də mövcud biznesdə sahibkarlıq düşüncəsinin yaşamaq üçün ilkin şərt olması faktı nəzərə alınıb.
Türkiyə dövlətində distant təhsil “uzaktan eğitim” adlanaraq, 184 ali təhsil müəssisəsindən 68 universitet uzaktan eğitim təklif etməkdədir. Türkiyədə distant təhsil ilk dəfə 1950-ci ildə Ankara Universiteti Hüquq fakültəsinin işçiləri üçün xidmət işi çərçivəsində tətbiq olunmuşdur. Daha sonralar distant təhsil fəaliyyətləri genişləyərək, 1982-ci ildə Anadolu Universitetində distant təhsilin tətbiqi həyata keçirilməyə başlamışdır. İlk dəfə kompyuter dəstəyi vasitəsi ilə 2000-ci ildə İstanbul Bilgi Universitetinin MBA proqramlarında distant təhsil tətbiq olunmuşdr.
Türkiyə universitetlərində heç bir imtahan vermədən sadəcə attestat və ya bakalavr diplomunuz sayəsində qiyabi təhsil ala bilərsiniz. Smestr imtahanları zamanı, yəni 6 aydan bir Türkiyə dövlətinə gedib imtahanlarda iştirak etməyiniz lazım olacaqdır. Universitetlərdə illik təhsil haqqı qiymətləri isə 2000 tl, yəni 500 manatdan başlayır. Türkiyə universitetlərində qiyabi təhsil almaq üçün tələb olunan sənədlər isə bunlardır: