Türkiyədə Stomatologiya fakültəsi, ixtisaslı diş həkimi olmaq və bu sahədə tibbi praktika ilə məşğul olmaq istəyənlər üçün unikal imkanlar təqdim edir. Türkiyə Yüksək keyfiyyətli təhsil proqramları, müasir avadanlıqları və Stomatologiya fakültəsini bitirmiş tələbələr üçün bir çox karyera perspektivləri ilə məşhurdur. Türkiyədə bakalavr və magistr səviyyələrində Stomatologiya proqramları təklif edən bir çox universitet var. Tələbələr maraqlarına və peşə məqsədlərinə cavab verə biləcək müxtəlif proqramlar arasından seçim etmək imkanına malikdirlər. Buraya ümumi stomatologiya, ortodontiya, cərrahi stomatologiya və digər ixtisaslar daxildir.
Diş həkimi peşəsi tibb sahəsində ən şərəfli və tələb olunanlardan biridir. Dişlər həyatımızda mühüm rol oynayır və diş həkimləri sağlamlığımızı və özünə inamımızı qorumaq üçün inanılmaz dərəcədə vacib bir missiyanı yerinə yetirirlər.
Davamlı tələbat. İnsanlar həmişə diş baxımına ehtiyac duyurlar ki, bu da peşəni sabit və uzunmüddətli edir.
Müasir dünyada ixtisaslı diş həkimlərinə tələbat hələ də yüksəkdir. İqtisadi vəziyyətdən asılı olmayaraq, insanların diş köməyinə ehtiyacı var. Bu, sabit bir müştəri bazası və diş həkimləri üçün yaxşı bir perspektiv təmin edir.
Diş həkimi peşəsi yaxşı əmək haqqı təmin edir. Bunun səbəbi diş xidmətlərinə olan yüksək tələbatdır.
Diş həkimi peşəsi bir çox karyera və inkişaf imkanları təmin edir və xəstələrin həyat keyfiyyətini artırır. Bu, maliyyə sabitliyini, sosial qarşılıqlı əlaqəni və insanların sağlamlığına təsir etmək qabiliyyətini birləşdirən peşələrdən biridir. Əgər tibblə maraqlanırsınızsa və təlim və peşəkar inkişafa səy göstərməyə hazırsınızsa, diş təbabəti karyeranız üçün əla seçim ola bilər.
Türkiyədə stomatologiya və diş təbabəti proqramları təklif edən bir çox universitet var. Türkiyədə bu ixtisas üzrə təhsil verən universitetlərin bəzi nümunələri:
Universitet | Proqramın adı | Təhsil haqqı (illik) |
Istanbul Universiteti | Diş həkimliyi | $5,000 – $10,000 |
Hacettepe Universiteti | Diş həkimliyi | $4,000 – $8,000 |
Ankara Universiteti | Diş həkimliyi | $4,000 – $8,000 |
Gazi Universiteti | Diş həkimliyi | $4,000 – $7,000 |
Ege Universiteti | Diş həkimliyi | $3,500 – $6,500 |
Mənbə: https://free-apply.com/en/articles/country/298795/degree/1/program/47
Türkiyədə diş həkimliyi ixtisası ya türk, ya da ingilis dilində tədris olunur. İngilis dilində təhsil almaq istəyən tələbələr IELTS və ya TOEFL; türk dilində təhsil almaq istəyən tələbələr isə TÖMER (TYS) imtahanını verməlidirlər.
Türkiyə dövləti təhsil sahəsində xüsusilədə tibb təhsili sahəsində xeyli inkişaf etmişdir və bu ixtisaslarda təhsil almaq istəyən tələbələrin sayıda günü-gündən artmaqdadır. Tibb təhsilinin davam etmə müddəti 6 il, diş həkimliyi (stomatologiya) ixtisasının davam etmə müddəti isə 5 ildir. Türkiyə dövlətini tibb təhsilində digər ölkələrdən fərqləndirən əsas üstünlüyü tələbələrin birinci kursdan etibarən praktikalara cəlb olunması və ancaq ixtisasyönümlü fənnlərin tədris olunmasıdır. Bütün tədris olunan fənlər bir-biri ilə bağlı olduğundan dolayı, tələbə hər hansı bir fənndən kəsildiyi zaman həmin kursu təkrar oxumalı olacaqdır. Buna görədə tələbələr çalışmalıdırlar ki, heç bir fənndən akademik borcu yaranmasın. Həmçinin Türkiyə dövlətində Ankara, Hacettepe, İstanbul (Cerrahpaşa) kimi nüfuzlu universitetlərində tibb ixtisasında təhsil almaq istəyən tələbələr biilməlidir ki, həmin universitetlərdə tədris yalnız ingilis dilində təşkil olunur. Bu universitetlərdə diş həkimliyi ixtisası isə türk dilindədir.
Universitet | Reytinqi | Təhsil haqqı (illik) | Şəhər | Dövlət/Özəl | Azərbaycanda tanınır? |
Istanbul Universiteti | 711-720 | $5,000 – $10,000 | Istanbul | Dövlət | Bəli |
Hacettepe Universiteti | 554 | $4,000 – $8,000 | Ankara | Dövlət | Bəli |
Ankara Universiteti | 901-950 | $4,000 – $8,000 | Ankara | Dövlət | Bəli |
Gazi Universiteti | 1001-1200 | $4,000 – $7,000 | Ankara | Dövlət | Bəli |
Ege Universiteti | 1151 | $3,500 – $6,500 | Izmir | Dövlət | Bəli |
Marmara Universiteti | 992 | $4,000 – $7,000 | Istanbul | Dövlət | Bəli |
Acibadem Universiteti | 1501+ | $10,000 – $15,000 | Istanbul | Özəl | Bəli |
Yeditepe Universiteti | 1861 | $8,000 – $13,000 | Istanbul | Özəl | Bəli |
Mənbə: https://www.usnews.com/education/best-global-universities/turkey/clinical-medicine
Universitet | Təhsil haqqı (illik) | Müddəti | Müraciət tarixləri |
Istanbul Universiteti | $5,000 – $10,000 | 6 il | İyul – avqust |
Hacettepe Universiteti | $4,000 – $8,000 | 6 il | iyun |
Ankara Universiteti | $4,000 – $8,000 | 6 il | İyul – avqust |
Gazi Universiteti | $4,000 – $7,000 | 6 il | İyul – avqust |
Ege Universiteti | $3,500 – $6,500 | 6 il | İyul – avqust |
Marmara Universiteti | $4,000 – $7,000 | 6 il | İyul – avqust |
Acibadem Universiteti | $10,000 – $15,000 | 6 il | Fevral – avqust |
Yeditepe Universiteti | $8,000 – $13,000 | 6 il | Fevral – avqust |
Türkiyədə stomatologiya üzrə bakalavr proqramları adətən aşağıdakı kimi əsas mövzuları əhatə edir:
Türkiyədə Rezidentura bir çox həkim arzudur ancaq bu “Uzman” adını almaq kifayət qədər çətin bir prosesdir. Bir çox həkimə böyük reputatsiya qatacaq rezidentura kifayət qədər çətin bir prosesdir. Ancaq STS imtahanı verdikdən sonra Türkiyədə Rezidentura təhsili almaq haqqına sahib olmaq .
STS – “Seviye Tespit Sınavıdır”. Ali tibb təhsili diplomuna malik məzunların TUS imtahanında iştirak etməsi məqsədi ilə diplomun tanıdılması üçün keçirilən bir imtahandır. STS imtahanı Ankara şəhərində olmaqla fevral və avqust aylarında keçirilir. İmtahandan əvvəl imtahan qeydiyyatının aparılması mütləqdir. İmtahan qeydiyyatı “YU“ nömrəsi vasitəsi ilə aparılır.
İmtahan qeydiyyatı tarixləri və rüsumu ÖSYM tərəfindən açıqlanır. STS-də klinik fənlərdən test tapşırıqları təqdim olunur. İmtahan 2,5 saat davam edir. 120 sualdan ibarət olan imtahanda 40 və daha çox balın toplanması nəticənin uğurlu olmasına əsas verir. İmtahan qaydalarına əsasən 4 səhv cavab 1 doğru cavabı ləğv edir.
Türkiyədəki stomatologiya üzrə rezidentura proqramları ağız müalicəsi, ağız patologiyası, periodontologiya, ortodontiya və diş materialları daxil olmaqla, lakin bununla məhdudlaşmayaraq stomatologiyanın müxtəlif sahələrində qabaqcıl tədqiqat və ixtisaslaşma imkanları təklif edir. Bu proqramlar adətən orijinal tədqiqatların aparılmasını, elmi məqalələrin dərc olunmasını və təcrübəli professor-müəllim heyətinin rəhbərliyi altında dissertasiya müdafiəsini əhatə edir. Rezidentura proqramlarının məzunları akademik karyeralar, klinik tədqiqat mövqeləri və diş sənayesində liderlik rolları üçün hazırlanır.
Türkiyə universitetlərində tibb təhsilinə qəbul üçün sizdən Attestat, YÖS, DİM balınız tələb oluna bilər. Bunlardan ən önəmlisi isə attestatdır və attestat qiymətlərinizin 5 olması arzuolunandır.
Hacettepe, Cerrahpaşa kimi nüfuzlu universitetlərdə tədris ingilis dilində keçirilir.
Buna görə qəbul üçün SAT və TOEFL kimi sertifikatlar tələb olunur.
Türkiyə xarici tələbələr üçün geniş təqaüd imkanları təklif edir ki, bu da diş həkimliyi təhsili almaq istəyənlər üçün üstünlükdür. Təklif olunan təqaüdlər tələbələrin təhsil haqqını, yaşayış xərclərini, sığorta və digər xərcləri qarşılamaqla onların maddi yükünü azaldır.
Aşağıda Türkiyədə diş həkimliyi təhsili üçün mövcud olan təqaüd proqramları haqqında ətraflı məlumat veririk:
Türkiyə Bursları (Türkiye Scholarships)
Türkiyə Bursları ən geniş və prestijli təqaüd proqramlarından biridir. Hökumət tərəfindən maliyyələşdirilən bu təqaüd tələbələrin tam təhsil haqqını, aylıq təqaüdləri, yaşayış xərclərini və hətta dil kurslarını əhatə edir.
Universitet təqaüdləri
Türkiyədəki bir çox dövlət və özəl universitetlər akademik müvəffəqiyyətləri yüksək olan tələbələr üçün daxili təqaüd proqramları təklif edir. Universitetlərin öz siyasətlərinə görə təqaüd məbləği və şərtləri dəyişir.
Qeyd edək ki, diş fakültələrində yüksək nəticələr göstərən tələbələr üçün əlavə imkanlar mövcuddur.
Azərbaycan Dövlət Təqaüd Proqramı
Elm və Təhsil Nazirliyinin Dövlət təqaüd proqramı ilə də tələbələr təqaüdlə Türkiyədə tibb təhsili ala bilərlər. Bu təqaüdlərdən faydalanmaq üçün Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyinin elan etdiyi proqramlara müraciət etmək yetərlidir.
Özəl Fondlar və Sponsorlar
Türkiyədə bəzi özəl fondlar və qeyri-hökumət təşkilatları da diş həkimliyi sahəsində təhsil almaq istəyən tələbələr üçün təqaüd proqramları təklif edir. Bu fondlara müraciət edərək fərdi dəstək almaq mümkündür.
Təqaüd imkanlarından faydalanmaq tələbələr üçün həm akademik, həm də maliyyə baxımından böyük üstünlükdür. Buna görə də təhsil planınızı qurarkən təqaüd proqramlarını diqqətlə araşdırmağı tövsiyə edirik.
Türkiyədə diş həkimliyi üzrə təhsil haqları universitetdən (dövlət və ya özəl) və təhsil formasından asılı olaraq dəyişir. Dövlət universitetlərində təhsil haqları illik təxminən 5,000-15,000 TL aralığından başlayır. Özəl universitetlərdə isə bu rəqəm xeyli yüksək olub illik 60,000-150,000 TL aralığından başlayır və getdikcə artır.
Özəl universitetlərdə yüksək təhsil haqları daha müasir tədris imkanları və beynəlxalq akkreditasiyalı proqramlarla əlaqədardır.
Türkiyədə diş həkimliyi təhsilini uğurla başa vuran tələbələr müxtəlif sahələrdə ixtisaslaşma imkanı əldə edirlər. İxtisaslaşma proqramları diş həkimlərinə daha spesifik sahələrdə bilik və təcrübə qazanmağa imkan yaradır.
Aşağıda ixtisaslaşmaq üçün ən çox seçilən ixtisas istiqamətlərindən bəzilərini qeyd edirik:
Türkiyənin bir çox universitetində bu sahələr üzrə magistratura və doktorantura proqramları mövcuddur. İxtisaslaşma həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə tələbələrə geniş karyera perspektivləri təqdim edir.
Türkiyədə diş həkimliyi təhsili almaq istəyən tələbələr üçün qəbul şərtləri tədris pilləsindən asılı olaraq fərqlənir.
Hər tədris pilləsinə uyğun əsas qəbul tələbləri belədir:
Bakalavr Təhsili Üçün Qəbul Şərtləri:
Magistratura Təhsili Üçün Qəbul Şərtləri:
Doktorantura Təhsili Üçün Qəbul Şərtləri:
Qeyd edək ki, Türkiyədə diş həkimliyi təhsilinə qəbul olmaq üçün tələbələrin akademik göstəriciləri və imtahan nəticələri ilə yanaşı motivasiya və maraqlarını da düzgün ifadə etməsi vacibdir. Eyni zamanda bu tələblər ümumidir. Hər bir universitet daxili qaydalarından asılı olaraq əlavə sənədlər də tələb edə bilər.
Türkiyədə diş həkimliyi təhsili aldıktan sonra tələbələr üçün geniş karyera imkanları mövcuddur. Diş həkimliyini bitirənlər həm özəl, həm də dövlət sektorlarında çoxsaylı iş imkanları əldə edirlər. Onlardan bəziləri bunlardır:
Özəl Klinikalar və Praksis:
Diş həkimləri üçün ən yaygın karyera seçimlərindən biri özəl klinikalarda işləməkdir. Bir çox diş həkimi öz klinikasını açaraq sərbəst işlə təmin olunur. Bu sahədə ixtisaslaşmış diş həkimləri, ortodontiya, protez və periodontologiya kimi fərqli xidmətlər təqdim edirlər. Özəl klinikalarda çalışmaq, yüksək gəlir imkanları və sərbəst iş qrafiki təklif edir.
Dövlət Xidmətləri və Dövlət Xəstəxanaları:
Türkiyədə diş həkimləri dövlət xəstəxanalarında, klinikalarda və səhiyyə təşkilatlarında da çalışa bilərlər. Dövlət sektoru, sabit maaşlar, sosial təminatlar və təcrübə qazanmaq üçün yaxşı bir mühit təklif edir. Diş həkimləri, dövlət xəstəxanalarında, tibb mərkəzlərində və ictimai səhiyyə xidmətlərində müxtəlif müalicə prosedurları həyata keçirir.
Tədris və Tədqiqat:
Diş həkimliyi üzrə ixtisaslaşmış və doktorantura təhsili alan mütəxəssislər, universitetlərdə müəllimlik və ya tədqiqat sahəsində çalışa bilərlər. Diş həkimliyi fakultələrində akademik karyera qurmaq və yeni tədqiqat layihələrində iştirak etmək imkanı mövcuddur. Bu sahədə karyera qurmaq həmçinin yüksək akademik status və digər mükafatlar əldə etməyə imkan yaradır.
Sahə üzrə İxtisaslaşma və Sertifikasiyalar:
Diş həkimləri, ortodontiya, protez diş həkimliyi, uşaq diş həkimliyi və digər sahələrdə əlavə sertifikatlar və ixtisaslar alaraq daha yüksək gəlirli və prestijli vəzifələrdə çalışa bilərlər. Bu sahələrdə ixtisaslaşmaq, həmçinin daha böyük bir müştəri bazasına sahib olmaq və sahə üzrə mütəxəssis olmaq imkanı verir.
Türkiyədə diş həkimliyi təhsilini başa vuranlar üçün iş imkanları genişdir və çoxsaylı sahələrdə peşəkar inkişaflarını davam etdirə bilərlər. Bu sahə həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə davamlı iş tələbləri olan aktual sahədir.
Diş həkimləri xəstələrin ağız və diş sağlamlığını qorumaq üçün dişlərin təmizlənməsi, doldurulması, kanal müalicəsi, diş çıxarılması, diş implantları, ortodontik müalicə, diş protezləri və estetik stomatologiya kimi müalicələri tətbiq edirlər. Bundan əlavə, stomatoloqlar ağız və diş sağlamlığı ilə bağlı xəstəliklərin qarşısını almaq üçün xəstələrə ağız boşluğuna qulluq haqqında məlumat verirlər. Bundan əlavə, onlar tədqiqat, təhsil və idarəetmə vəzifələrində də işləyə bilərlər. Stomatologiyada təhsil almış şəxs klinik mühitdə işləyə və ya dövlət səhiyyə müəssisələrində və ya özəl sektorda iş tapa bilər.
Diş həkiminin ortalama maaşı yer, təcrübə, ixtisas və təcrübə növü kimi amillərdən asılı olaraq əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə bilər. Bir çox ölkələrdə stomatoloqlar peşələrinin ixtisaslaşmış təbiəti və stomatoloji xidmətlərə tələbat sayəsində rahat gəlir əldə edirlər. Bununla belə, qeyd etmək vacibdir ki, maaşlar müxtəlif bölgələr və ölkələr arasında çox fərqli ola bilər.
Məsələn, ABŞ-da son yeniləməmə görə, ABŞ Əmək Statistikası Bürosunun məlumatlarına görə, diş həkimlərinin illik orta əmək haqqı təxminən 164,010 dollar idi. Bununla belə, bu rəqəm stomatoloqun öz-özünə işləyən və ya özəl tibb müəssisəsində, qrup praktikasında və ya ictimai sağlamlıq şəraitində işləməsi kimi amillərdən asılı olaraq daha yüksək və ya aşağı ola bilər.
Eynilə, Böyük Britaniya, Kanada, Avstraliya və müxtəlif Avropa ölkələri kimi digər ölkələrdə diş həkimləri adətən yaşayış xərclərini və bu bölgələrdə stomatoloji xidmətlərə tələbatı əks etdirən maaşlar qazanırlar.
Mənbə: https://www.dentalpost.net/salary-survey/what-is-the-average-dentist-salary/